Ano ang Mga Karaniwang Sakit ng Manok?

Avian Influenza o Bird Flu

Ang bird flu ay isang malubhang sakit na nakakaapekto sa sistema ng paghinga ng mga manok at nagdudulot ng pagkamatay ng mga ito. Ito ay maaaring kumalat sa iba pang mga hayop at maging sa mga tao kung hindi ito mapigilan.

Mga sintomas: pag-ubo, hirap sa paghinga, pamamaga ng respiratory system, at pagkamatay.

Newcastle Disease

Isang nakakahawang sakit na dulot ng virus na nagdudulot ng mga sintomas tulad ng labis na pagkahina, respiratory distress, at iba pa. Ito rin ay nakakaapekto sa kalusugan ng mga manok at nagdudulot ng kanilang pagkamatay.

Mga sintomas: pag-ubo, hirap sa paghinga, at pamamaga ng respiratory system, pagdurugo sa kalamnan at iba pang bahagi ng katawan, pagbaba ng produksyon at pagkamatay.

Infectious Bronchitis (IB)

Ang Infectious Bronchitis ay isang nakakahawang sakit na nakakaapekto sa respiratory at reproductive system ng mga manok. Karaniwang itong naipapasa sa pamamagitan ng direktang contact sa ibang mga manok na may sakit, o sa pamamagitan ng kontaminadong gamit at kagamitan sa poultry farm.

Mga sintomas: pag-ubo, hirap sa paghinga, at pamamaga ng respiratory system.

Infectious Bursal Disease (IBD)

Ang sakit na ito ay target ang Bursal gland ng mga manok, na siyang nagbibigay ng mga immune cells na mahalaga upang mapanatiling malakas ang kanilang immune system. Dahil sa pag-atake ng sakit na ito, nagiging mahina ang immune system ng mga manok.

Mga sintomas: panghihina, pagkabansot, pagdurugo sa kalamnan at iba pang bahagi ng katawan at pagkamatay.

Swollen Head Syndrome (SHS) or Turkey rhinotracheitis (TRT)

Ito ay isang sakit na dulot ng mga virus na sinisira ang respiratory system ng mga manok .Maari din itong makaapekto sa kalidad ng itlog ng manok tulad ng pagnipis ng shell nito.

Mga sintomas: pamamaga ng ulo at mukha, pagsisipon at paghalak, paghihirap sa paghinga, at pagnipis ng shell ng itlog.

Infectious Coryza (iconvAvibacterium paragalinarum)

Ang Infectious Coryza ay isang nakakahawang sakit na epekto ng isang bakterya na tinatawag na Avibacterium paragallinarum.

Mga sintomas: pamamaga ng mukha at parte ng mata, pagluluha, pagsisipon, pag ubo, pamumutla ng palong at mucosa, pagtatae, pagkahina at pagkamatay.

Ornithobacterium rhinotrachale

Ito ay isang pleomorphic na bakterya na kadalasang pinapahina ang respiratory system ng mga manok. Ito’y kilala rin bilang sanhi ng mga sakit ng manok tulad ng infectious coryza.

Mga sintomas: pamamaga ng mukha, pamamaga ng mga mata, pamamaga ng sinus, pag-ubo, pagbaba ng timbang at pagbaba ng produksyon ng itlog.

Fowl Cholera (Pasteurella multocida)

Ang Fowl Cholera ay kadalasang isang sakit sa respiratory system ng mga manok, ngunit maaari rin itong makaapekto sa bituka, atay, at puso ng manok.

Mga sintomas: pagkawala ng ganang kumain, pagkahina, pamamaga ng mga mata at mga paa, pag-ubo, hirap sa paghinga, at pamamaga ng mga laman-loob, pamumutla ng palong at ibang bahagi ng katawan, pagbaba ng produksyon, pagtatae at pagkamatay.

Salmonellosis o Fowl Typhoid at Pullorum Disease

Ang Salmonellosis, Fowl Typhoid, at Pullorum Disease ay tatlong magkakaugnay na mga sakit sa mga ibon na sanhi ng mga Salmonella bacteria.

Mga sintomas ng Pullorum disease: pagtatae ng putiang dumi (pasty vent), pagkawala ng ganang kumain, pagkahina, pag-ubo, pamamaga ng mga mata at pagkabulag, pamamaga ng mga kasukasuan at mataas na bilang ng namamatay sa batang manok.

Mga sintomas ng Fowl Typhoid: pagkawala ng timbang, pamumutla at pagkahina, pagliit ng mga itlog, pamamaga ng mga kasukasuan, at pamamaga ng mga bituka, atay, bato at lapay.

Mycoplasmas gallisepticum (MG) at Mycoplasma synoviae (MS)

Ang Mycoplasma gallisepticum (MG) at Mycoplasma synoviae (MS) ay dalawang uri ng Mycoplasma bacteria na nakakaapekto sa kalusugan ng mga manok, lalo na sa kanilang respiratory system.

Mga sintomas ng Mycoplasma gallisepticum: ubo at sipon, halak, pamamaga ng mga mata, at pamamaga ng mga sinus.

Mga sintomas ng Mycoplasma synoviae: pamamaga at sakit sa mga kasukasuan, pamamaga ng mga paa, at pamamaga ng mga bato.

Infectious Laryngotracheitis (ILT)

Ang Infectious Laryngotracheitis (ILT) ay isang nakakahawang sakit ng mga manok na epekto ng isang herpesvirus na tinatawag na Gallid herpesvirus 1 (GaHV-1). Ang ILT ay nagdudulot ng pamamaga at impeksyon ng larynx at trachea ng mga apektadong manok.

Mga sintomas: ubo, halak at pisik, pag ubo na may kasamang dugo, panghihina, pamamaga ng mga mata at pagkamatay.

Inclusion Body hepatitis or Hydropericardium syndrome

Ang IBH o HPS ay kadalasang apektado ang mga manok sa edad na 3 hanggang 6 linggo.

Mga sintomas: panghihina at hepatitis, pagbaba ng produksyon ng itlog, madaming bilang ng namamatay.

Egg Drop Syndrome (EDS)

Ang Egg Drop Syndrome (EDS) ay isang disease na nakakaapekto sa mga manok at nagdudulot ng pagbaba ng produksyon ng itlog. Ang virus ay kumakalat sa pamamagitan ng kontak sa kontaminadong dumi at tubig; at naipapasa sa mga sisiw galing sa inahing manok.

Mga sintomas:pagkahina, pagtatae,pagnipis ng shell ng itlog, pagkawala ng shell ng itlog, pagliit ng size ng itlog, malabnaw na albumin, at pagbaba ng produksyon ng itlog.

Necrotic enteritis (Clostridium perfringrens)

Ang Necrotic Enteritis ay isang sakit ng mga manok na nakakaapekto sa mga bituka o enteric system ng mga ito. Ang bacteria ay karaniwang nakikita sa bituka ng mga malulusog na manok at dumadami lamang kapag nagkaroon ng pagbabago sa loob ng bituka, na nagiging dahilan ng produksyon ng mga toxins na siyang sumisira sa bituka.

Mga sintomas: pananamlay, pagtigil sa paglaki, walang gana kumain, pagkahina at pagtatae ng dugo o itimang dumi.

Fowl Pox

Ang Fowl Pox, na kilala rin bilang Avian Pox ay dulot ng isang virus na tinatawag na Avipoxvirus na nagiging sanhi ng 2 klase ng lesions sa manok, ang cutaneous (dry) form at ang diphtheric (wet) form. Ang cutaneous form ay karaniwang nakikita sa balat at pakpak, samantalang ang diphtheric naman ay sa mga mucosa o lining ng trachea at iba pang bahagi ng respiratory tract..

Mga sintomas: paltos at pagbabalat sa mga bahagi ng mukha, mata at tuka, pagkahina, paggalaw ng pagkain o inumin, pamamaga at pagkakaroon ng nana sa mga mata, pag-ubo, halak at pisik.

Marek’s Disease

Ang Marek's Disease ay dala din ng isang virus na tinatawag na Herpes virus. Ito ay tumatama sa nervous system, sa balat at pati sa mga organs ng manok. Ang virus ay maaaring kumalat sa pamamagitan ng mga crusts o dander galing sa apektado na balat, na pumupunta sa hangin at nalalanghap ng ibang mga manok.

Mga sintomas: panghihina, pagkapilay, pangangayayat, abnormal na pupil ng mata, nakaangat na follicle ng pakpak sa balat, mga tumor sa mga organs ng manok, pagkahina ng immune system, pagkabulag, kawalan ng ganang kumain at pagkamatay.

Coccidiosis

Ang Coccidiosis ay dulot ng mga protozoan parasites na tinatawag na coccidia na maaaring makuha ng mga manok sa kanilang kapaligiran na kontaminado ng oocyst na nasa dumi ng may sakit na manok.

Mga sintomas: pangangayayat, kawalan ng gana kumain, pamumutla ng mga mata, paa at palong, panghihina, pagtatae at pagdumi na matubig at may dugo, at pagkamatay.

Avian Malaria

Ang Avian Malaria, na kilala rin bilang Avian Haemoproteus o Bird Malaria, ay isang sakit na dulot ng mga protist parasites na tinatawag na Plasmodium. Ang parasitiko na ito ay dinadala ng lamok at naipapasa sa ibon habang ang lamok ay kumakagat sa mga ito. Ang parasitiko na ito ay sumisira sa mga red blood cells sa dugo, isang klase ng cells na nagdadala ng oxygen sa iba’t ibang bahagi ng katawan.

Mga sintomas: pamumutla ng balat, paa at palong, pagkahingal at panghihina pagpapakita ng hindi karaniwang kilos, paglaki o pamamaga ng atay at lapay, pagdurugo sa mata, pagtatae ng kulay berdeng dumi at pagkamatay.

Arthritis at Tenosynovitis (Avian Reo virus)

Ang arthritis at tenosynovitis ay mga kondisyon na nakikita tulad ng pamamaga at pananakit ng mga kasukasuan at mga tendon ng manok. Maari din itong maging dahilan ng malabsorption o maldigestion syndrome na nagdudulot ng pamumutla ng balat at mga paa, panghihina, pagkabansot at pangangayayat, at magulong mga balahibo. May mga bagong senyales ang sakit na ito tulad ng panginginig, hindi normal na paglalakad, at pagbaliko ng leeg ng manok.